Η προσωποκεντρική προσέγγιση δημιουργήθηκε από τον Carl Rogers, ο οποίος θεωρείται ένας από τους πιο επιδραστικούς και σημαντικούς ψυχολόγους και ψυχοθεραπευτές του 20^ου αιώνα. O Carl Rogers ήταν από τους ιδρυτές της Ανθρωπιστικής ψυχολογίας και συντέλεσε στην ανάπτυξη της ίδιας της ψυχοθεραπείας (Merry & Lusty, 1995).

Ένας από τους βασικούς λόγους που ‘ωθήθηκε’ στη δημιουργία μιας καινούργιας ψυχολογικής προσέγγισης ήταν το πως έβλεπε να αντιμετωπίζουν κάποιοι συνάδελφοι του τους ανθρώπους που επέλεγαν να πάνε σε ψυχολόγο. Παρατήρησε ότι τους αντιμετώπιζαν χωρίς να δείχνουν ενσυναίσθηση αλλά τους έβλεπαν ως αντικείμενα που ο κύριος σκοπός τους ήταν να μελετηθούν. Αντίθετα, αυτός, κοιτώντας τους έβλεπε ισότιμους ανθρώπους που τους άξιζε σεβασμός και είχαν την ανάγκη προπάντων να ακουστούν (Merry & Lusty, 1995).

Πιθανόν για αυτό η προσωποκεντρική προσέγγιση έχει μια ιδιαιτερότητα, έναν απαράβατο κανόνα πριν από όλα τα άλλα, βασίζεται στο σεβασμό και στη βαθιά εμπιστοσύνη που δείχνει ο θεραπευτής στον άνθρωπο που έχει απέναντί του. Αυτό επίσης σχετίζεται με το ότι σύμφωνα με τον Carl Rogers ο κάθε άνθρωπος έχει μια εγγενή τάση πραγμάτωσης άρα εφόσον έχει τις κατάλληλες συνθήκες μπορεί να ‘ανθίσει’ και να γίνει η καλύτερη και πιο αληθινή έκδοση του εαυτού του.

Τα παραπάνω μπορούν να θεωρηθούν και ως οι βασικοί λόγοι που στο πυρήνα, στη βάση της προσωποκεντρικής προσέγγισης είναι οι 3 παρακάτω έννοιες που ορίζονται ως αναγκαίες και επαρκείς συνθήκες για να είναι αποτελεσματική οποιαδήποτε θεραπευτική σχέση, ώστε μέσα από αυτήν ο άνθρωπος να μπορέσει να ‘λύσει’ ότι τον προβληματίζει ή δυσχεραίνει τη ζωή του με οποιοδήποτε τρόπο :

• Ενσυναίσθηση (ως προς το θεραπευόμενο)

Δηλαδή η προσπάθεια του ψυχοθεραπευτή, να ‘μπει’ στη θέση του άλλου ώστε να καταλάβει τον ‘κρυμμένο κόσμο’, τη κρυμμένη πραγματικότητα (πολλές φορές και απ’ τον εαυτό του) του θεραπευόμενου (Haugh and Merry, 2001).

• Άνευ όρων αποδοχή (ως προς το θεραπευόμενο)

Δηλαδή ο ψυχοθεραπευτής αποδέχεται το άτομο που έχει απέναντί του χωρίς κριτική και απορριπτική συμπεριφορά (Bozarth and Wilkins, 2002). Αυτό συνοψίζεται σε μια φράση: ‘Θα αποδεχτώ εσένα (και τη πραγματικότητα σου) ακριβώς όπως είσαι’.

• Αυθεντικότητα (του ψυχοθεραπευτή)

Ο ψυχοθεραπευτής δεν υποκρίνεται και δεν ‘φοράει’ το προσωπείο του π.χ. του παντογνώστη. Επιλέγει να παραμείνει ο εαυτός του αν και ποτέ δεν επιτρέπει δικά του ζητήματα ή πιστεύω να επηρεάσουν το τι θα πει και πως θα είναι κατά τη διάρκεια της συνεδρίας καθώς ο θεραπευόμενος και όχι ο ίδιος είναι στο επίκεντρο (Wyatt, 2001).

Συνοψίζοντας, μπορούμε να πούμε ότι η δουλειά του προσωποκεντρικού ψυχοθεραπευτή δεν είναι να επιβληθεί στο θεραπευόμενο καθώς δεν θα δράσει ως στρατηγός δίνοντας κανόνες ως προς το τι θα κάνει. Ο ψυχοθεραπευτής θα προσπαθήσει να δημιουργήσει μια σχέση που βασίζεται στη εμπιστοσύνη και την ασφάλεια ώστε ο θεραπευόμενος να μπορέσει να ανοιχτεί ώστε αφού αναλυθεί το τι τον προβληματίζει να ξεκινήσει μια εσωτερική διαδικασία αλλαγής ώστε να οδηγηθεί σε μια πιο σωστή για τον ίδιο πορεία.

Βιβλιογραφία

Bozarth, J. and Wilkins, P., 2002. Rogers’ therapeutic conditions: Evolution, theory and practice. Unconditional positive regard. Ross-on-Wye: PCCS.

Haugh, S. and Merry, T., 2001. Rogers’ therapeutic conditions: Evolution, theory and practice. Empathy. Ross-on-Wye: PCCS Books.

Merry, T. and Lusty, B., 1993. What is person-centred therapy?. Essex: Gale Centre Publications.

Wyatt, G., 2001. Rogers’ therapeutic conditions: Evolution, theory and practice. Congruence. Ross-on-Wye: PCCS Books