Εξ αποστάσεως (Online) συμβουλευτική & ψυχοθεραπεία
Eίναι αποτελεσματική? Και τι χρειάζεται να κάνω?
Παραδοσιακά το μοντέλο της ψυχοθεραπείας όριζε ότι ο θεραπευόμενος θα πήγαινε στο γραφείο του ψυχοθεραπευτή καθώς αυτό ήταν η καθιερωμένη και ευρέως αποδεκτή μέθοδος παροχής υπηρεσιών. Μάλιστα στο παρελθόν κάποιοι επαγγελματίες ήταν δύσπιστοι ως προς την αποτελεσματικότητα της ψυχοθεραπείας όταν αυτή δε πραγματοποιούνταν στο γραφείο του ψυχοθεραπευτή. Ευτυχώς αυτή η αντίληψη άρχισε να αλλάζει σταδιακά καθώς πολλές έρευνες κατέληξαν ότι η εξ αποστάσεως (online) ψυχοθεραπείας είναι εξίσου αποτελεσματική με τη ψυχοθεραπεία που γίνεται στο γραφείο του ψυχοθεραπευτή υπό τον όρο ότι τηρούνται κάποιες βασικές προϋποθέσεις και από τις δύο πλευρές (Archontopoulou, 2021; Rodgers, Tudor & Ashcroft, 2021; Sanders, 2007). Ποιο συγκεκριμένα, χρειάζεται και οι δύο πλευρές (και ο ψυχοθεραπευτής και ο θεραπευόμενος) να σέβονται και να τηρούν το ωράριο που έχουν συμφωνήσει να επικοινωνήσουν όπως ακριβώς θα ήταν αν βρισκόντουσαν στο γραφείο του ψυχοθεραπευτή, να φροντίσουν να είναι σε ένα προστατευμένο περιβάλλον για να διασφαλίσουν ότι δεν θα τους ακούσει κάποιος δικός τους και να φροντίσουν να κλείσουν όλες τις άλλες ειδοποιήσεις (π.χ. από το email, messenger κ.λπ.). Ουσιαστικά αυτό που χρειάζεται είναι να διασφαλίσουν ότι αυτή η ώρα είναι αφιερωμένη μόνο για αυτό, χωρίς να επιτρέπονται διακοπές και περισπασμοί ώστε να εστιάσουν στις ανάγκες του θεραπευόμενου ακριβώς όπως θα έκαναν αν ήταν στο ίδιο χώρο.
Γιατί να το προτιμήσω?
Η εξ αποστάσεως συνεδρίες πρωτοεμφανίστηκαν ως επιλογή για τους ανθρώπους που είτε λόγω υγείας ή εξαιτίας του τόπου που κατοικούσαν (π.χ σε ένα μικρό νησί) δεν είχαν πρόσβαση στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας είτε οι επιλογές τους ήταν ιδιαίτερα περιορισμένες. Στις μέρες μας έχει αρχίσει να γίνεται διαδεδομένη η εξ αποστάσεως ψυχοθεραπεία ακριβώς λόγω των γρήγορων ρυθμών που της σύγχρονης πραγματικότητας. Είναι ενδιαφέρον ότι πλέον όλο και περισσότεροι άνθρωποι τη προτιμούν (είτε ως καθολικό σύστημα ή σαν συνδυαστικό σύστημα – δηλαδή κάποιες φορές οι συνεδρίες να γίνονται στο γραφείο και κάποιες εξ αποστάσεως) λόγω της ευελιξίας που προσφέρει, καθώς ο χρόνος είναι περιορισμένος και πολλές φορές η μετακίνηση δεν είναι δυνατή για πολλούς λόγους. Φυσικά, οι εξ αποστάσεως συνεδρίες μπορεί να προτιμηθούν και από ανθρώπους που δε νιώθουν άνετα να ανοιχτούν αν βρίσκονται στον ίδιο χώρο με τον ψυχοθεραπευτή καθώς για οποιοδήποτε λόγο νοιώθουν πιο άνετα να μιλήσουν σε ένα μέρος που αυτοί θα επιλέξουν και θα νιώθουν ασφάλεια. Τέλος τα τελευταία χρόνια λόγω της παγκόσμιας πανδημίας πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να περιορίζουν τις μετακινήσεις τους και η εξ αποστάσεως συνεδρία θεωρείται ως η πιο ταιριαστή λύση σε αυτή τη περίπτωση.
Σημείωση: το παραπάνω κείμενο αποτελεί κομμάτι της ερευνητικής μου δουλειάς που πραγματοποιήθηκε το 2021 στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ με τίτλο: What are the beliefs and views of person-centred practitioners who have experience both in f2f (face-to-face) and non-f2f settings? Do they feel that they can keep the nature of person-centred ‘experience’ intact irrespective of the set-up?
Μέσα που χρησιμοποιούνται στις εξ αποστάσεως (online) συνεδρίες :
Viber
Τηλεφωνική κλήση
Skype
Zoom
Βιβλιογραφία
Rodgers, B., Tudor, K., & Ashcroft, A. (2021). Online video conferencing therapy and the person-centered approach in the context of a global pandemic. Person-Centered & Experiential Psychotherapies, 1-17. https://doi.org/10.1080/14779757.2021.1898455
Sanders, P. (2007). Using counselling skills on the telephone and in computer-mediated communication (3rd ed., pp. 72-73). Monmouth: PCCS Books.